روحانی در همایش حقوق اساسی و شهروندی:
31 سال قانون اساسی تغییر نكرد و امكان دارد تغییر كند
به گزارش حقوق و قضا رئیس جمهور اظهار داشت: بحث بازبینی قانون اساسی زمانی که مورد نیاز باشد، اشکالی هم ندارد.
به گزارش حقوق و قضا به نقل از ایسنا، حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی در همایش حقوق اساسی و شهروندی با اعلان اینکه آرای مردم نقش بسیار اساسی دارد منتها ما در کشورمان متأسفانه نظام حزبی نداریم، اظهار داشت: وقتی شما در حکومتی به آرای مردم اتکاء می کنید که مردم باید رای دهند، اگر سیستم حزبی نداشته باشید کار مقداری سخت می شود. یعنی با جنجال و سر و صدا نزدیک انتخابات و شعارهای مختلف ممکنست در هدایت مردم به جهت اینکه چه کسی و چه کسانی را انتخاب کنند کار مقداری سخت و مشکل شود.
وی افزود: اما اگر نظام حزبی باشد راحتتر است. در نظام حزبی مدام بحث و گفتگو و چارچوب را مشخص می کنند. نظام و قانون اساسی ما حزبی نیست و بر اساس حزب بنا نشده است یعنی در انتخابات به فرد رای می دهیم به حزب رای نمی دهیم می خواهد مجلس یا شورای شهر یا خبرگان باشد. در ریاست جمهوری هم فیلتر حزبی نداریم.
روحانی اشاره کرد: به هر حال هر کشوری در انتخابات فیلترهایی دارد، ما فیلتر حزبی نداریم. این فیلتر از راه شورای نگهبان اعمال می شود و حزبی نیست و ما اشکالات این چنین داریم که باید روی این ها فکر نماییم.
رییس جمهور با تاکید بر اینکه بحث بازبینی قانون اساسی زمانی که مورد نیاز باشد، اشکالی هم ندارد، اظهار داشت: قانون اساسی معمولاً دیر به دیر در دنیا اصلاح می شود. ۳۱ سال است قانون اساسی تغییر نکرده است. قبلاً ۱۰ سال بعد از ارتحال حضرت امام (ره) در قانون اساسی اصلاحاتی انجام گرفت. اما ۳۱ سال قانون اساسی تغییر نکرد و ممکنست زمانی تغییر کند.
وی تصریح کرد: یکی از مباحثی که جای آن خالی است، این است که آیا خوب است نظام حزبی داخل قانون اساسی بیاید یا نه؟ وقتی در مجمع تشخیص هم درباره قانون انتخابات بحث می کردیم، چارچوبی را در کمیسیون تصویب کردیم که آن زمان به دلایلی متوقف گردید. در صحن مجمع ۴ ماده تصویب و بعد متوقف گردید. در آن چارچوب سیاست های کلی قانون انتخابات نظام حزبی را ما پیشبینی کردیم که مردم می توانستند در آن به جای فرد به حزب دهند.
روحانی با تاکید بر اینکه قانون اساسی ما یکی از قانون های اساسی قابل توجه در سطح جهان است و می توانیم به آن ببالیم، اشاره کرد: از سال ۵۸ که این قانون اساسی تدوین شده و مخصوصاً جاهایی که درباره حقوق ملت آمده و فصل ۳ آن که قوانین روشن و اصول واضح و مدرن است، چیزی است که می توان آنرا در دنیا بعنوان یک قانون اساسی مدرن عرضه نمود.
رییس جمهور اظهار داشت: متاسفانه فهم همه از قانون اساسی یکی نیست، البته در قانون پیشبینی شده اگر در بخشی از آن احتیاج به تفسیر بود، چه نهادی باید تفسیر لازم را انجام دهد. اما پیش از اینکه به تفسیر قانون برسیم، برداشت و فهم خیلی مهم می باشد که ما از این قانون اساسی چه برداشت و چه فهمی داریم.
وی با تاکید بر اینکه ارکان حکومت یعنی دولت، مجلس و قوه قضاییه فهم مشترکی از قانون اساسی ندارند، اشاره کرد: قوا به مانند هم نمی اندیشند و ممکنست در مسائل فنی و مهم اختلاف نظر باشد. چونکه گاهی اوقات می شنویم که برخی از نمایندگان مجلس می گویند ما باید بر کار وزرا نظارت نماییم که این نشان از برداشت ناقص از قانون اساسی است.
روحانی با اعلان اینکه البته نمایندگان در یک مفهومی ممکنست از وزار سوال کنند ولی در قانون نظارت بر کار وزرا وجود ندارد، اظهار نمود: این رئیس جمهوری است که بر کار وزیر نظارت می کند. به عبارتی نظارت بر کار وزیر از وظایف رئیس جمهوری است و رئیس جمهوری اختلاف دو وزیر را حل می کند و هماهنگی بین دو وزیر یا چند وزیر بر عهده رئیس جمهوری است.
رییس جمهور با یادآوری اینکه مجلس در جاهایی که صلاح می داند می تواند استیضاح را در دستور کار قرار دهد، اظهار داشت: مجلس همینطور با تحقیق و تفحص هم در جاهایی که لازم می داند می تواند مفهوم نظارت را انجام دهد ولی در قانون کلمه نظارت مجلس بر کار دولت ذکر نشده است.
وی با اعلان اینکه فهم و استنباط ما از قانون شبیه یکدیگر نیست، تاکید کرد: برنامه برای دولت را چه کسی باید بنویسد؟ البته در زمان رژیم گذشته بعنوان نمونه برنامه پنج ساله و شبیه آن نوشته می شد ولی در جمهوری اسلامی و برنامه طبق اصل ۱۳۴ و اجرای قانون بر عهده رئیس جمهوری است و به صراحت در قانون ذکر شده که خط مشی و برنامه به عهده رئیس جمهوری است و ذکر شده که وقتی برنامه و خط مشی بر عهده رئیس جمهوری است، چندبار باید برنامه تعیین نماییم.
روحانی تصریح کرد: زمانی رئیس جمهوری برنامه لازم را تعیین می کند تا انتخاب گردد و در انتخابات برنامه را عرضه می کند و در مصاحبه با مردم و در اجتماعات برنامه هایش را اعلام می کند.
رییس جمهور افزود: اصل ۱۳۴ قانون اساسی می گوید تعیین خط و مشی بر عهده رئیس جمهور است و مجلس برنامه پنج ساله تصویب می کند. درک و فهم این گونه مسایل که چگونه تلفیق می شوند بسیار مهم می باشد. استادان حقوق و حقوقدانان بر اساس این قانون اساسی بر روی مواردی که موارد اختلاف نظر است، باید فکر کنند و نظر دهند و این بحث شود و پخته شود و ما به یک اجماع نظر در این مسائل برسیم.
وی با اعلان اینکه نکته بسیار مهم قانون اساسی این است که مسئول اجرای قانون اساسی چه کسی است؟ اشاره کرد: اصل ۱۱۳ قانون اساسی چند مساله دارد؛ اولاً جایگاه رئیس جمهوری را تعریف می کند و می گوید رئیس جمهوری دومین مقام کشور است و عالی ترین مقام رسمی کشور پس از رهبری، رئیس جمهوری است بلافاصله پس از این می گوید مسئول اجرای قانون اساسی است، یعنی کسی که پس از رهبری بالاترین مقام کشور است، مسئولیت اجرای قانون اساسی را به عهده دارد و جز مواردی که البته بر عهده رهبری است.
وی اضافه کرد: این مساله خیلی روشن و شفاف است. وقتی اول و آخر این قانون خوانده می شود معنایش این است که رئیس جمهوری در قوه مجریه مسئول اجرای قانون اساسی است. گفتن این حرف لغو است، معلوم است هر کسی در بخش خود مسئول اجرای قانون است، این مساله گفتن ندارد. این حرف بی خاصیت و بی معنایی است! یکی از جاهایی که تفسیر نمی خواهد همینجا است و اختلاف برداشتی دراین زمینه وجود ندارد.
روحانی با اشاره به برداشت متفاوت بعضی از اصل ۱۳۴ قانون اساسی اظهار نمود: شورای نگهبان در برداشت آخر خود تفسیری داشته که مساله مهمی است. البته آنجا در دوره های ابتدای انقلاب برداشت دیگری داشتند، باید حقوقدانان برای این مساله فکری کنند. در هر دوره ای یک جور تفسیر می کنند، و گرنه ممکنست شورای نگهبان در دوره دیگری تفسیر دیگری عرضه نماید.
رییس جمهور با اشاره به جایگاه همه پرسی در قانون اساسی اشاره کرد: اصل ۵۹ قانون اساسی می تواند در مقاطعی که اختلاف نظر اساسی وجود دارد و اتفاق نظری وجود ندارد، مهم باشد. البته باید مبحث مهمی باشد تا بحث و بررسی شود و در اختیار آرای عمومی و به رفراندوم گذاشته شود. البته سازوکار این اصل خیلی پیچیده است ولی پس از ۴۰ سال می تواند یک مرتبه اجرا شود.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اعلان اینکه یکی از وعده هایی که به مردم دادم، حقوق شهروندی بود، اشاره کرد: گفتم منشور حقوق شهروندی را اعلام و به مردم اعلام نماییم. چند بار دوستان پیش نویس هایی را تهیه کردند تا آنکه من با برخی از حقوقدانان دیدار کردم. آنان سوال کردند مبنای شما برای نوشتن منشور حقوق شهروندی چیست و در چه جایگاهی می خواهی آنرا بنویسی؟ این لایحه است یا بخشنامه است؟
روحانی افزود: خیلی بحث شد. گفتم مبنا اصل ۱۳۴ قانون اساسی است و بعد هم می تواند به شکل لایحه درآید. پس از آن جلسات زیادی انجام شد تا منشور منقحی تدوین شود که افرادی مسئولیت آنرا بر عهده داشتند.
رییس جمهور با تاکید بر اینکه ندیدم کسی به این منشور اشکال اساسی بگیرد، اشاره کرد: ممکنست برخی بگویند لازم است چند ماده دیگر به آن اضافه شود ولی در نهایت این منشور، منشور منقحی است و دلیل تدوینش هم این بود که مردم بدانند حقوق شان چیست و مسؤلان اجرایی کشور و سایر مسؤلان هم بدانند که این حقوق و تکالیف وجود دارد.
وی با اعلان اینکه این منشور جزو افتخارات دولت یازدهم است که در دولت دوازدهم هم ادامه یافت، اظهار نمود: معاونت حقوقی حالا مسئولیت آنرا بر عهده دارد. البته دستیار ویژه ای هم در این رابطه داشتیم. بهرحال آنچه مهم می باشد این است که حقوق شهروندی مورد توجه همه باشد و دولت با تاکید بر آنها، منشور شهروندی را اجرا نماید.
روحانی با یادآوری اینکه گزارش مفصلی توسط معاونت اداری و استخدامی درباره اجرای این منشور داده شده، اظهار داشت: این منشور در ادارات مختلف در حال اجرایی شدن است. البته ما به اینکه حقوق شهروندی تدوین و منتشر شود اتکا نکردیم. سعی کردیم حقوق شهروندی را اجرا نماییم تا مردم بتوانند نظرات خویش را اظهار کرده و آرای خویش را نسبت به افراد در صندوق بیندازند.
وی با تاکید بر اینکه تلاش ما در دولت این بود که مردم نظر خویش را بیان و رای خویش را اعلام کنند، اظهار داشت: همینطور به دنبال این بودیم که همه جناح ها و احزاب نمایندگان خویش را معرفی و در انتخابات شرکت نمایند.
روحانی با اشاره به اینکه برگزاری انتخابات در دولت های یازدهم و دوازدهم هیچ مشکل امنیتی قبل، حین و پس از انتخابات نداشت، افزود: در زمینه آزادی های دانشجویان در دانشگاه ها، برگزاری اجتماعات و اعتراضات، انتشار روزنامه ها و رسانه ها، شرایط امروز از قبل دولت یازدهم بهتر است. البته دراین زمینه تکنولوژی هم به ما کمک کرد.
رییس جمهور با اعلان اینکه دولت یازدهم و دوازدهم در فضای مجازی کار بزرگی کرد، تصریح کرد: اگر این دولت نبود فضای مجازی در اختیار مردم نبود. فداکاری و ایستادگی زیادی شد تا مردم از فضای مجازی استفاده کنند. در کنارش هم کوشیدیم دولت الکترونیک را ترویج نماییم. کار زیادی در این زمینه انجام شده است.
وی بیان اینکه شفافیت زیادی بر مبنای وجود فضای مجازی در کشور به وجود آمده است، اشاره کرد: بنا بر این بودجه را هم اکنون همه مردم می دانند که چگونه است. همینطور حضور مردم در صحنه و نقد و اعلام نظر مردم شرایطش با گذشته متفاوت می باشد. هم اکنون همه مردم یک رسانه دارند و می توانند نظر خویش را اعلام کنند.
وی افزود: یکی از کارهای دولت های یازدهم و دوازدهم فضای مجازی بود که به مردم هدیه کرد و مردم با تلفن همراه هوشمند با همدیگر و با دنیا در تماس هستند و خیلی از اطلاعات را به شکل آنلاین در اختیار دارند.
روحانی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به عرضه لوایح بودجه به مجلس در سالهای اخیر اظهار داشت: هم اکنون چندین سال است که ما بودجه ای را که تقدیم مجلس می نماییم، همه مردم از آن آگاه می شوند و محتوای آن در اختیار مردم قرار می گیرد. مردم با شفافیت می توانند بخوانند، نقد و انتقاد کنند و بگویند چرا به این دستگاه بیشتر پول دادید و به آن یکی کمتر اختصاص دادید؟ چرا منابع به این شکل است؟ چرا منابع از اینجا تأمین شده است؟ مردم به سادگی نقد و انتقاد می کنند. شرایط حضور مردم در صحنه، نقد مردم، اعلام نظر مردم با گذشته بسیار متفاوت می باشد. همه مردم هم اکنون همراه خودشان یک رسانه دارند و می توانند به سادگی نظرشان را بگویند، نقدشان را اعلام کنند، تشویق کنند و ترغیب کنند.
رییس جمهور افزود: یکی از کارهای مهمی که دولت یازدهم و دوازدهم انجام داد مربوط به فضای مجازی بود و در سایر حقوق مردم هم ما سعی کردیم تا حد امکان آنها را اجرایی و عملیاتی نماییم.
وی با اشاره به اقدامات دولت و دستگاه دیپلماسی در سالهای اخیر، اظهار داشت: اینکه ما توانستیم همه قطعنامه های فصل هفتی که ضد ملت ایران بود را لغو نماییم، بسیار مهم می باشد. برای اهمیت این کار باید توجه داشته باشیم که دولت هایی در دنیا هستند که حدود ۱۰ سال، ۱۵ سال، ۲۰ سال است که گرفتار فصل هفت هستند. یعنی قطعنامه های آنها از راه فصل هفت منشور در شورای امنیت سازمان ملل تصویب می شود و هنوز از آن نجات پیدا نکرده اند.
روحانی تصریح کرد: دولت یازدهم توانست در یک فاصله زمانی کمتر از ۲ سال، کل این قطعنامه های فصل هفتی که شش قطعنامه بود، همه را یکجا لغو کند که این کار در تیر سال ۹۴ انجام گرفت. یعنی حدودا دو سال یا کمی کمتر از دو سال که از آغاز دولت می گذشت، همه این تحریم ها لغو شدند و امروز هم همچنان لغو هستند و این موضوعی بسیار مهم و یکی از افتخارات ماست.
رییس جمهور اشاره کرد: به این نکته کمتر توجه می شود که یک زنجیر بزرگی که با این قطعنامه ها به گردن مردم ایران بود از هم گسست و پاره شد. این زنجیر فصل هفتم منشور سازمان ملل بود که به گردن مردم ما بود اما لغو شد و کنار رفت.
وی اظهار داشت: در این توافق حقوق هسته ای برای مردم تضمین شد، البته مردم ما حقوق هسته ای داشتند ولی طبق همین قطعنامه های سازمان ملل، آنها این حقوق را غیرقانونی می دانستند اما این برای مردم قانونی شد و در سایر حقوق ملت هم کارهای زیادی انجام گرفت.
روحانی اشاره کرد: از افتخارات دولت این است که در احقاق حقوق مردم اهمال نکرده است، یعنی اگر ما یک میدان نفتی مشترک داشتیم، رفتیم و حق مان را بازستاندیم، اگر یک میدان گازی مشترک داشتیم و اگر همسایه ما دوبرابر ما از آن گاز استفاده می کرد، ما در این چند سال سعی کردیم به اندازه همسایه مان از آن میدان گازی مشترکی که داریم استفاده نمائیم.
رییس جمهور اظهار نمود: چون که این گاز و آن نفت حق مردم است و تمام می شود. یک میدان مشترک است، شما برندارید، دیگری برمی دارد. این چیزی نیست که در اختیار شما باشد و که بگویید حالا من در این چاه را می بندم، ۲۰ سال دیگر استفاده می کنم، نخیر، تمام می شود و او برمی دارد.
وی تصریح کرد: در میدان نفتی مشترک هم این کار را کردیم؛ در میدان نفتی مشترک برداشتی که ما می کردیم قابل مقایسه با همسایه نبود، هم اکنون داریم به اندازه او یا بیشتر از او از این میدان مشترک نفتی استفاده می نماییم. این یکی از افتخارات دیگر دولت بود که دراین زمینه وارد عمل شد.
روحانی با اشاره به دیگر اقدامات دولت برای احقاق حقوق بین المللی ایران، اظهار نمود: مورد دیگر شکایاتی بود که ما در دادگاه بین المللی و دادگستری بین المللی لاهه مطرح کردیم و البته حالا در قدم های اولیه موفقیت های خوبی از آن به دست آوردیم. این هم برای نخستین بار است که دولت وارد یک دادگاه بین المللی می شود و در قدم های اول پیروز و موفق می شود و در زمینه صلاحیت، موفقیت هایی را به دست می آورد. در زمینه احکام موقت و قرار هم می تواند موفقیت به دست بیاورد. حالا شما در دولت های قبلی بگردید و نظایر این را بیابید، این مساله در آنها کمتر سابقه دارد. این موفقیت های حقوقی را دولت یازدهم و دوازدهم به دست آورده است.
رییس جمهور اضافه کرد: در مقام عمل هم سعی کردیم مردم در زمینه آموزش، بهداشت، نیازهای ضروری زندگی شان، در زمینه حقوقی که نسبت به تورمی که وجود دارد می گیرند، یک تعادلی برقرار شود. اینها حقوق مردم است که محقق شده است. ما در شرایطی هستیم که مردم خدای نکرده اگر مریض شوند و دو یا سه شب بر تخت بیمارستان بمانند، پولی که باید برای تخت بیمارستان پرداخت کنند ۱۰ درصد است یا در روستاها این میزان ۶ درصد است. این پولی که مردم باید از جیبشان پرداخت کنند، کاهش پیدا کرده است. پس طرح تحول سلامت کار بزرگی بود که در این دولت انجام گرفته است.
روحانی با اشاره به مجانی شدن آب، برق و گاز برای ۳۰ میلیون نفر در کشور اظهار نمود: کاری که در ماه های اخیر انجام دادیم این بود که برای اقشار کم درآمد و کم مصرف، آب، برق و گاز را مجانی کردیم. کسی فکر نمی کرد ما در شرایط جنگ اقتصادی و تحریم شدید، بتوانیم این کار را انجام دهیم که ۳۰ درصد مردم دیگر پول برق و گاز پرداخت نکنند. هم اکنون ۳۰ درصد مردم پول برق و گاز پرداخت نمی کنند و یک رقم بزرگی هم پول آب پرداخت نمی کنند که البته کسانی که پول آب پرداخت نمی کنند یک مقدار کمتر از ۳۰ درصد است اما این کار بزرگی است که انجام شده و البته عموما روستایی ها از این حق استفاده می نمایند.
رییس جمهور اظهار نمود: همیشه در ذهن ما این بود که می شود افرادی که بهرحال در تنگنا و عسرت هستند و در محرومیت به سر می برند، آب، برق و گاز برای آنها مجانی شود. اینها همیشه برای مردم تخیلات بود و می گفتند اینها شدنی نیست و الحمدلله اینها اجرایی و عملیاتی شد.
روحانی با اعلان اینکه ما برای گروه های مختلف جامعه سعی کردیم تا از حق شان استفاده کنند، اظهار داشت: از روز اول برای حقوق بانوان و حقوق جوانان در جامعه و اقلیت های دینی، مذهبی و قومی به مردم قول دادیم و تلاش و عمل کردیم. امروز شما آمار و ارقام را به خوبی می دانید که ما چقدر سعی کردیم. ما گفتیم ۳۰ درصد مدیریت به عهده خانم ها باشد و دراین زمینه داریم قدم به قدم به سمت این هدف جلو می رویم.
وی تصریح کرد: نخستین باری که ما گفتیم یک سفیر خانم اعزام شود، خیلی بحث بود که می شود یک خانم سفیر شود؟ این کار شد و هم اکنون چندین سفیر ما خانم هستند. چند خانم دیگر هم در نوبت هستند که در فرمانداری، بخشداری، معاونت ها و در سمت مدیرکل، سمت معاونان وزیر، در سمت معاون رئیس جمهور و بسیاری از جاهایی که قبلا بودند و هم اکنون هم هستند یا بعضی جاها که قبلاً نبودند، قرار گیرند. امروز این شرایط فراهم گشته است.
رییس جمهور اشاره کرد: امیدواریم که روز به روز بتوانیم آنچه به مردم وعده دادیم تا ساعت آخر خدمت خود به آنها عمل نماییم و همه مردم بتوانند از حقوق حقه عادلانه خویش استفاده و بهره برداری کنند.
روحانی با اشاره به مشکلات روستاییان اظهار داشت: بخش بزرگی از جمعیت ما شهرنشین هستند و حدودا ۷۴ درصد جمعیت ایران در شهر زندگی می کنند اما در عین حال روستاییان ما مشکلات زیادی داشتند که در این دولت برای آنان و نیازمندی ها و حقوقی که دارند، تلاشهای زیادی در زمینه آب رسانی، برق رسانی، جاده کشی، بهداشت و هم در زمینه آموزش انجام دادیم.
وی اضافه کرد: برای نمونه، کل روستاهای کشور که تا ابتدای دولت یازدهم گاز داشتند ۱۴ هزار مورد بودند. البته ابتدای انقلاب که تنها سه، چهار روستا گاز داشتند؛ ولی همانطور که گفتم در ابتدای سال ۹۲ فقط ۱۴ هزار روستا گاز داشتند اما امروز این تعداد به ۳۲ هزار روستا رسیده است. یعنی حتی بیشتر از دوبرابر که نشان دهنده کار عظیم و بزرگی است که انجام شده است.
رییس جمهور با اعلان اینکه هر هفته به ۳۵ روستا آب رسانی می شود و آب بهداشتی در اختیارشان قرار می گیرد، اظهار نمود: باردیگر به این آمار هم توجه کنید که در روستاها و شهرها کمتر از یک میلیون نفر آب بهداشتی پایدار داشتند. در روستاها کل مجموعه بیشتر از ۹۰۰ هزار نفر بوده است که در انتهای دولت این میزان به ۱۰ میلیون نفر می رسد. یعنی تعداد کسانی که آب سالم پایدار روستایی در اختیار خواهند داشت از لحاظ جمعیت ۱۰ برابر می شود. این کار بزرگی است.
روحانی در انتها تاکید کرد: ما اگر گفتیم حقوق شهروندی، فقط در کتابت و تدوین نبود، فقط در یک جزوه و دفترچه نبود، همه تلاش خویش را به کار گرفتیم که این حقوق، اجرایی و عملیاتی شود، در بحث سلامت، محیط زیست، آموزش، آزادی بیان، در حقوق ملی مردم، محقق شود و باید باز هم این تلاش ها را مستمر ادامه دهیم و دولت های بعدی هم باید ادامه دهند تا مردم ما در سایه جمهوری اسلامی ایران، در سایه همان شعار استقلال و آزادی و جمهوری اسلامی که دادند، به همه حقوق حقه خودشان دست یابند.
در این مراسم از ۱۰ عنوان کتاب در زمینه حقوق اساسی و شهروندی رونمایی و تمبر قانون اساسی توسط رئیس جمهور ممهور شد.
منبع: حقوق و قضا
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب